цемра ⁽³⁾

"Цукеркі, цукеркі, цукеркі! Дай нам цукерак!!! Цукеркі!"
Так звычайна Люба сустракае чырвоны фургон суседа. Раней дзядуля-сусед даваў ёй цукеркі па сваёй волі, а зараз гэта яго імя. Зараз ён навучыўся казаць "няма" і ўцякаць.

А сёння, нашыя польскія сябры згадзіліся патрымаць нашых дзяцей у сябе, пакуль я быў на бацькоўскім сабранні ў садку. Такія госці для дзяцей заўсёды праходзяць весела і радасна. Толькі скончваюцца цяжка. І ў гэты раз Люба не хацела ўхадзіць па мірнаму. Яна ва ўсю глотку крычыла: "падарункі! падарункі! падарункі!". Плакала і патрабавала. Палякі не ведаюць, што значыць слова "падарункі" і я імкнуўся хутчэй звярнуць Любу ў ахапку і ўцячы нават не абуўшыся. Хутка развіталіся, выбеглі на вуліцу. Амаль, амаль ... праносілася ў маіх думках. Алеж трэба было вярнуцца за нашым гаршком.

Пакуль я вяртаўся, Ксюша дапамагла Любе знайсці паразуменне, пераклаўшы ўсім, што Падарнукі гэта Прэзэнты. У паветры пачало арацца: "прэзэнты! прэзэнты!". Нашы сябры ўжо беглі за прэзэнтамі. Алеж я іх сваечасова спыніў.

Запіхаў Любу ў машыну. Перавеў дух. Закрыў дзверы і забраў ініцыятыву. Зараз ужо крычаў я.

Толькі праз хвілін 10, я прышоў у сябе. Праглынуў сорам. Пачаў шкадаваць дзяцей і разважаць над тым, што адбылося.

Сітуацыя аказался для мяне звыш складанай.
Словы "Люба ты не павінна так рабіць!" ужо не з'яўляюцца прадстаўнікамі абсалютнай ісціны.
Люба хоча прэзентаў. Люба кажа пра гэта адкрыта. Люба патрабуе гэта.
Я не хачу заставіць яе не хацець падарункаў.
Я не хачу заставіць яе маўчаць аб тым, што яна жадае.
Тады чаго я хачу?
Я хачу, каб яна лепш разумела іншых людзей і іх эмацыйны стан???

Алеж ці Любіны гэта праблемы, што да яе словаў ставяцца так сур'ёзна (прычым перш за ўсё я)?
Ці гэта Любіна праблема, што тата вырашыў, што яна павінна быць вельмі ўдзячнай і карэктнай дзяўчынкай, а калі не будзе такой то гэта вельмі і вельмі жудасна?
Ці можа гэта я вырашыў, што я адказны за дыскамфорт які яна прыносіць іншым людзям? 

Пішу зараз гэта, і кошкі скрабуць па сэрцу. Бо вельмі прывыклася быць чалавекам, які не турбуе іншых, не робіць ім клопатаў, чалавекам карысным і неканфліктным.

Няўжо жыццё, гэта проста быць добрым, неканфліктным, агібаючым вуглы, счытваць пажаданні іншых людзей? Больш падобна да шляху атрымання адабрэння. Такія людзі як я карысны для грамадства. Яны "малайцы". Іх заўсёды пахваляць. Яны добра падпітваюцца "славалюбствам" і пакутуюць ад ягож.

Алеж ёсць і іншыя людзі: Сакрат, К'еркегор і далей па спісу. Тыя, хто ўсім стаялі пасярод глоткі са сваёй праўдай і адсутнасцю карэктнасці. Якія арыентавалісь на шчырасць і сапраўднасць. Нават і перш за ўсё Хрыстос быў настолькі незручным, што многія жадалі Яго хуткай смерці.

Дарагая мая дачка. Спадзяюся, ты і далей будзеш казаць тое, што сапраўды жадаеш. І не звяртай ўвагі, што ў гэтыя моманты так няёмка твайму "хвораму" тату.

Калі вырываць ці таптаць пустазелле ў сэрцы дзіця, то вытапчацца і пшаніца шчырасці і сапраўднасці. Мяркую, што трэба засяродзіцца на ўзрастанні добрай пшаніцы любячага і шчырага сэрца маёй дачкі. А пустазелле прыбярэцца, калі прыйдзе час. Хаця напэўна ўсё ў міл’ёны разоў складаней і не падападае пад такія простыя гіпотэзы.

Ноч. Гадзіннік пераваліў за дванаццаць. Патушылі святло. Даразмаўлялі. Выпрасталіся каб спаць. Гляджу на дзверны праём. Рама падсвечваецца месяцовым святлом, які нейкім чынам пралазіць скрозь роллшторы і шторы звычайныя. Гэта праём заваражвае мяне. Думкі па-колу: не засну - буду фоткаць гэты праём, як ён выглядае ўначы. Засну - высплюся. Даша спіць, я ляжу гляджу. Дабраўся рукой да тэлефона, спрабую сфоткаць з выдзержкай, алеж без ўспышкі. Атрымоўваецца адна чорная пляма, ніяк там дзверы не распазнаць, алеж яны ёсць. Фоткаў, фоткаў. Вырашыў ісці пісаць. Сіжу вось пішу. Штосьці невыразнае сядзіць ува мне і хоча выказацца. Што? Невядома. Алеж пішу з надзеяй, што вось вось народзіцца. Раней, цёмныя дзвярны праёмы былі крыніцай страху. Зараз таямніцай. Можна ўглядацца ў іх. Каб убачыць небачнае. Каб убачыць то, чаго і са светам та няма. Спазнаць тайну, сутнасць, штосьці глабальна вырашальнае, алеж заўсёды неўлавімае. Апошнім часам смяюся з сябе, ці з якіх іншых людзей, калі яны прэтындуюць, на тое што атрымалася ўхапіць за хвост самую сутнасць рэчаў. Усё яно, здаецца, як вецер, які не спаймаеш. Алеж можна яго адчуваць, можна расправіць паруса і рухацца па жыццю. Вось так, ускокваць з ложку і ісці пісаць незразумелыя тэксты. Паддавацца таму неспазнавальнаму якое натхняе, якое адкрывае гарызонты неразведаннага.

Выходжу да любімай апушкі леса. Сонейка асвятляе наваколле, вока радуецца, сэрца наліваецца любоўю, усё ахутана даверам і бяспекай. Лес жыве. Гэты клачок лесу можна лёгка ахапіць позіркам з верталёту ці гугл мэпса. Алеж хто зможа спазнаць яго глыбіню? Усё то, што адбываецца на гэтым клачку? Лес неабсяжны менавіты ў сваю істотную глыбіню. Можна бясконца вывучаць яго, ён заўсёды будзе розным. ...

Сонца схавалася за цёмнымі хмарамі, вецер завывае, лес апынуўся у цемры. Мяне ахапіў жах. Я не адчуваю сябе бяспечна. Хоць у маіх руках ліхтарык, а ў тым ліхтарыку гарыць маленькі агенчык. Алеж што гэты агенчык для такога лесу, каб асвятліць яго? Я не ведаю, што рабіць. Успамін пра тое як лес выглядае ў святле, натхняе мяне. Зараз я не пазнаю сцежкі, дрэвы. Куды не глянь мне страшна. Я баюся лесу, я хачу асвятліць яго. Хачу праз што б то нібыло зрабіць яго светлым. Лес маўчыць, я не магу дазнацца чаму ён у цьме, чаму яму так цяжка, калі гэта ўвогуле скончыцца і ці скончыцца?

Мой язык гэта язык агенчыку ў ліхтары. Ён хоча вырвацца на волю і асвятліць увесь лес. Галінка за галінкаю, дрэва за дрэвам. Мой агенчык хоча выратаваць ад цьмы ўвесь лес. І так ужо не раз было. Ён вырываўся, і лес палыхаў у вогнішчы. Лес гарэў да тла. Святло ішло, алеж гэта не быў сапраўдны свет. Гэта быў свет знішчальны.

У гэты раз, я зайшоў у цёмны неспакойны лес. Пакінуў агенчык у ліхтарыку. Агенчык маўчаў і слухаў лес. Тое маленькае святло агенчыку ў ліхтарыку кропачкай сагравала лес. Лес ведаў, што я з ліхтарыкам чакаю святла. Мы з лесам ведалі, што трэба проста пачакаць. Зразумець і прыняць цьму. Даць ёй права існаваць у лесе. Не бароцца з цьмой так яра, не загубіць тое што любіш. Лес жа таксама баяўся агенчыка. Ён ведаў, што агенчык можа ўсё спаліць.

Мы доўга маўчалі. Мы пранікліся даверам адзін да аднаго. Мы дазволілі цемры быць. Лесу стала лепш. Лес пачаў казаць, а я толькі ціхенька слухаў. З кожным словам якое вымаўляў лес, хмары разыходзіліся ў бакі, а сонейка асвятляла галінку за галінкай, дрэва за дрэвам.

Зараз калі ў лесе будзе цемра, я буду знаходзіць у сабе моцы ісці і чакаць, ісці і слухаць. Я не хачу загубіць любоў, я хачу дачакацца святла.