Люба будуе з лега інтэрактыўныя гульні, прыносіць іх потым Даше, каб яна гулялася. Сама вяртаецца да будоўлі і адным вокам сочыць, каб мама працягвала гуляць. Калі Даша не актыўна гуляецца, то нагадвае ёй: Гуляйся мама! Я хаваюся на канапе, каб мяне не прымусілі гуляць. Даша ўціхара збягае, грозячы мне каб не здаў яе Любе. Учора была прыборка.
З Любай у парке робім домік каля дрэва.
- Люба, навошта цягнеш гэтае смецце?
- Гэта не смецце, гэта сок (на банку зпад піва). Да і ўвогуле папа, смецце бывае добрае для гульні.
Нацягаўшы шмат усякага, кажа: “Ну вось і добра! Як дома!”
Учора, вярнуўся сэрцам да сваіх мэт і жаданняў.
Сёння ўсё гэта распачала дзень.
04:00
- Папа, папа ... мне страшна...
- Люба, што здарылася?
- Мне прысніўся страшны сон...
- Добра, давай я лягу з табою спаць
04:20
- Папа, так цёмна, я не бачу цябе, я бачу толькі чорную пляму замест цябе.
- Чорная пляма, гэта і ёсць я.
- Ну добра, мой мілы папічка.
04:30
- Папічка, а давай размаўляць....
- Не, хачу спаць
04:40
- Папічка, ты ў мяне такі тоўсты, мы не ўмяшчаемся....
- ну добра, сяду каля ложку
04:50
- Папічка, мне баліць жывот
- На вось табе вады
05:00
- Папічка, няма чым дыхаць
- Ну давай прачысцім нос...
05:10
(... пайшоў гатаваць прамыўку для носу...)
- Ксюша, Ксюша! Добрай раніцы, ужо светла, уставай!!! (Шторы шыр шыр, святло Кляц!)
- Аааа, Люба! Спаць!!! Ксюша, Спаць!!! Аааа!!!!
Ксюша заснула адразу, а Люба ляжала і глядзела, як я пішу нататку пра Культуру сораму.... Яно ўсё канешне напружана ў 4 раніцы, але гэтае пяшчотнае "папічка" мяне вельмі кранае.... Недзе а палове шостай Люба заснула.... Працяг дня ў наступнай нататцы.
Сёння Ксюша распавяла сумную гісторыю яе ўзаемаадносін з самай любімай сяброўкай у школе.
Ксюше вельмі падабаецца з ёй гуляць. Сяброўка крэатыўная, цікавая і прыдумляе крутыя гульні. Алеж ёсць і другі бок усяго гэтага.
Ксюша паскардзілася, што ва ўзаемаадносінах са сваёй сяброўкай мае вельмі мала свабоды. Бо калі, яна хоча зрабіць штосьці па свайму, то сяброўка крыўдзіцца, расстройваецца і можа нават злавацца. А Ксюша баіцца гэтых эмацыйных станаў сяброўкі. Да і сяброўку згубіць не хоча.
Мне было балюча чуць гэтую гісторыю, я бачу, што ў нейкім плане гэта залежныя ўзаемаадносіны. І што свядома, ці несвядома, Ксюшына сяброўка сваёй рэакцыяй застаўляе Ксюшу пазбягаць канфлікту, хаваць сваё ўласнае меркаванне, што ёй штосьці не падабаецца.
Я сказаў Ксюше, што нічога страшнага ў тым, што другі злуецца няма. І не абавязкова яму заўсёды падыгрываць. Што адказнасць з эмоцыі і крыўды ляжыць на сяброўцы, а не на Ксюше.
Алеж для Ксюшы сапраўды вельмі важны гэтыя ўзаемаадносіны, яна ад іх натхняецца, і ад іх пакутуе. А яшчэ мае страх, што калі яна будзе казаць сваё меркаванне, то яе сяброўка пакрыўдзіцца, і больш ніколі не будзе з ёй сябраваць.
Вось і што з гэтым рабіць?
Затое, я змог падсвяціць Ксюше, што яе адносіны з малодшай сястрой Любай вельмі падобныя на тыя што апісаны вышэй, толькі Ксюша з'яўляецца трохі маніпулятарам. І часта Люба ідзе на ўступкі, выбірае не ў сваю карысць, а ў Ксюшыну. Бо Любе невыносна, калі ў Ксюшы дрэнны настрой.
Вось такія амаль трохкутнікі.
Дзякуй дачушка, што можаш абмяркоўваць са мной такія няпростыя пытанні.
Бліжэй да вечара збіраемся тэрмінова праехацца па крамах, бо заўтра нічога працаваць не будзе. У Польшчы свята.
Хутка апранаем дзяцей, прадзіраемся да выхаду, правяраем ці ўсё ўзялі.
Праз пару хвілін здаецца ўжо выйдзем.
Тут на маім тэлефоне званіць будзільнік. Ігнарую яго, займаюся выхадам.
Так, праверылі ўсё гатова. Можна выходзіць.
Хмм... Любы няма.
Дзе Люба?
Люба распранулася і зайшла ў душ, пачала мыцца.
Мы ў шоку.
Толькі потым звязалі гэта з тым, што можа як тыдзень у мяне стаіць будзільнік перад сном, чуючы які дзеці ідуць у душ мыцца. Гэта каб доўга іх туды не засоўваць.
Алеж на гэты раз быў фальстарт (іншы будзільнік у іншы час).
Вось так бывае. Смяяліся доўга.
А ў мяне наканец зрабілася відэа пра нашу з Любай вандроўку на закаце. 1.5 хвілінкі
"Цукеркі, цукеркі, цукеркі! Дай нам цукерак!!! Цукеркі!"
Так звычайна Люба сустракае чырвоны фургон суседа. Раней дзядуля-сусед даваў ёй цукеркі па сваёй волі, а зараз гэта яго імя. Зараз ён навучыўся казаць "няма" і ўцякаць.
А сёння, нашыя польскія сябры згадзіліся патрымаць нашых дзяцей у сябе, пакуль я быў на бацькоўскім сабранні ў садку. Такія госці для дзяцей заўсёды праходзяць весела і радасна. Толькі скончваюцца цяжка. І ў гэты раз Люба не хацела ўхадзіць па мірнаму. Яна ва ўсю глотку крычыла: "падарункі! падарункі! падарункі!". Плакала і патрабавала. Палякі не ведаюць, што значыць слова "падарункі" і я імкнуўся хутчэй звярнуць Любу ў ахапку і ўцячы нават не абуўшыся. Хутка развіталіся, выбеглі на вуліцу. Амаль, амаль ... праносілася ў маіх думках. Алеж трэба было вярнуцца за нашым гаршком.
Пакуль я вяртаўся, Ксюша дапамагла Любе знайсці паразуменне, пераклаўшы ўсім, што Падарнукі гэта Прэзэнты. У паветры пачало арацца: "прэзэнты! прэзэнты!". Нашы сябры ўжо беглі за прэзэнтамі. Алеж я іх сваечасова спыніў.
Запіхаў Любу ў машыну. Перавеў дух. Закрыў дзверы і забраў ініцыятыву. Зараз ужо крычаў я.
Толькі праз хвілін 10, я прышоў у сябе. Праглынуў сорам. Пачаў шкадаваць дзяцей і разважаць над тым, што адбылося.
Сітуацыя аказался для мяне звыш складанай.
Словы "Люба ты не павінна так рабіць!" ужо не з'яўляюцца прадстаўнікамі абсалютнай ісціны.
Люба хоча прэзентаў. Люба кажа пра гэта адкрыта. Люба патрабуе гэта.
Я не хачу заставіць яе не хацець падарункаў.
Я не хачу заставіць яе маўчаць аб тым, што яна жадае.
Тады чаго я хачу?
Я хачу, каб яна лепш разумела іншых людзей і іх эмацыйны стан???
Алеж ці Любіны гэта праблемы, што да яе словаў ставяцца так сур'ёзна (прычым перш за ўсё я)?
Ці гэта Любіна праблема, што тата вырашыў, што яна павінна быць вельмі ўдзячнай і карэктнай дзяўчынкай, а калі не будзе такой то гэта вельмі і вельмі жудасна?
Ці можа гэта я вырашыў, што я адказны за дыскамфорт які яна прыносіць іншым людзям?
Пішу зараз гэта, і кошкі скрабуць па сэрцу. Бо вельмі прывыклася быць чалавекам, які не турбуе іншых, не робіць ім клопатаў, чалавекам карысным і неканфліктным.
Няўжо жыццё, гэта проста быць добрым, неканфліктным, агібаючым вуглы, счытваць пажаданні іншых людзей? Больш падобна да шляху атрымання адабрэння. Такія людзі як я карысны для грамадства. Яны "малайцы". Іх заўсёды пахваляць. Яны добра падпітваюцца "славалюбствам" і пакутуюць ад ягож.
Алеж ёсць і іншыя людзі: Сакрат, К'еркегор і далей па спісу. Тыя, хто ўсім стаялі пасярод глоткі са сваёй праўдай і адсутнасцю карэктнасці. Якія арыентавалісь на шчырасць і сапраўднасць. Нават і перш за ўсё Хрыстос быў настолькі незручным, што многія жадалі Яго хуткай смерці.
Калі вырываць ці таптаць пустазелле ў сэрцы дзіця, то вытапчацца і пшаніца шчырасці і сапраўднасці. Мяркую, што трэба засяродзіцца на ўзрастанні добрай пшаніцы любячага і шчырага сэрца маёй дачкі. А пустазелле прыбярэцца, калі прыйдзе час. Хаця напэўна ўсё ў міл’ёны разоў складаней і не падападае пад такія простыя гіпотэзы.
Ксю: Я адчуваю сябе вельмі, немагу вытрамаць таго, што ў Любы цяпер сукенка. Мне вельмі сумна, што ў Любы новая сукенка. Таму што ў Любы такая прыгожая сукенка. Таму што мне не прыслалі. У мяне няма такой прыгожай сукенкі няма. Адчуваю, што мне вельмі дрэнна. Таму што ў мяне няма сукенкі ці іншай адзенні такой прыгожай як у Любы. Мне крыўдна, што ў Любы гэта ёсць а ў мяне няма.
Па: Ты думала, чаму табе крыўдна?
Ксю: Я сама не ведаю, алеж пачуцці так даюцца, што зусім нельга адказаць як на гэты пачуцці, ці што яны значаць? Ці навошта яны так працуюць? Ніколі не ведаеш, у жыцці заўсёды загадкі.
Па: Было б цікава разгадаць гэтую загадку?
Ксю: Думаю так.
Па: Гэта як дэтэктыў?
Ксю: Так алеж значна цяжэй. Ніколі яе не разгадаеш.
Па: А калі мы паспрабуем, яе разгадаць з табой?
Ксю: Я не ведаю што атрымаецца калі разгадаем.
Па: Можам купіць торт, калі разгадаем!
Ксю: У чэсць чаго?
Па: Што мы вялікія дэтэктывы.
Ксю: Я думаю яны зрабілі так (маюцца на ўвазе чалавечкі ў Ксюшынай галаве фільм "Галаваломка"), каб мне было вельмі так сумна, так крыўдна што ў яе ёсць сукенка.
Па: Навошта так хацелі зрабіць? Якая ад гэтага карысць?
Ксю: Калі гэта хтосьці з іх крыўда ці сум, яны не разумеюць карысць, яны думаюць толькі што ім сумна зза гэтага.
Я разгадала, загадку, што гэта зусім не карысна мне. Проста яны сумна крыўдныя, і працуюць па чарзе.
Яму хацелася пасумаваць. Ён любіць сумаваць, таму вырашыў пасумаваць.
Па: А як там радасць пажывае?
Ксю: Бываюць такія часы калі і радасць сумная. Калі было агідна і страшна. І радасць на гэта магла зпрацаваць. Ну што, мы адгадалі?
Па: Не ведаю, алеж я думаю, што чалавечкаў няма ў нашай галаве.
Ксю: ООО, як так! Алеж мусіць быць штосьці, што павінна кіраваць намі! Мы не можам кіраваць самі сабой! Калі б іх не было, як бы мы маглі выказваць сум, ці што мы радасныя, злыя, ці агіду?
Па: Ну я лічу, што мы гэта і ёсць, што гэта сапраўды мы ўсё адчуваем. Што б ты магла яшчэ адчуваць у гэтай сітуацыі?
Ксю: Я хацела, каб я была радасная. Каб радасць прыйшла, алеж замест радасці прыйшоў сум. Я не змагла яго ўбраць.
Па: Чаму ты лічыш, што павінна была прыйсці радасць?
Ксю: Люба, мая сястра, я яе люблю, хачу за яе радавацца, алеж не магу.
Поўная сканцэнтраванасць, адмежаванасць ад атачэння, уся ўвага на галоўным. І так напрацягу некалькіх гадзін. Пражываецца, перажываецца, асэнсоўваецца. Стан з якога немагчыма выйсці. Любыя заходы ў гэтую сканцэнтраваную зону, вызываюць кучу абурэнне і прыказ не перашкаджаць. - Так грае Люба (4 гады).
Я атрымоўваю неверагодную асалоду, калі бачу як Люба грае ў ралевыя гульні. Увесь вонкавы свет для яе перастае быць. Усе сэнсы сканцэнтраваны тут і зараз, у гэтай жыццёвай гульні. Усё гэта вельмі сур'езна.
Мне здаецца і я граў з поўным захапленнем без магчымасці спыніцца, спачатку ў дзяцінстве, потым ў студэнцтве, а потым і калі стварыў сваю кампанію. Мы таксама прыдумлялі сцэнарый, дзялілі ролі, і гралі ад усёй душы. І я вельмі злаваўся калі хто-небудзь з рэальнага света ўрываўся ў нашу гульню, і пачынаў перашкаджаць, вяртаючы нас у рэаліі бізнэсу.
У штож я гуляю зараз?
Вось зараз дапішу, і пачну чытаць кніжку "Games People Play", якая не так даўно да мяне прыехала.
Я сяджу ў Бібліятэцы
Разважаю аб жыцці
Ну а Люба ў гэты момант
Выразае кругляшы
Кнігаў шмат вакол прыгожых
Добры пах ідзе ад іх
Толькі выбраць для чытання
Не магу нічога з іх
Можа аўтар тут не гожы?
Можа фонд зусім слабы?
Адгадайце самі дружы
У чым адказ на той не чыт.
Ведаеце, некаторыя з цікавых і вельмі важных дзеянняў у маім жыцці мелі "няправільную" матывацыю. Пайшоў да дзяцей інвалідаў, не каб ім дапамагаць, а каб у лагер пуцёўку далі. А потым зацягнула. Ну і там яшчэ было...
А вось сёння, Даша паехала ў Варшаву на некалькі дзён. І каб як небудзь прыкрыць атрымаўшыйся вакуум, вырашыў з дзецьмі тым-сім заняцца. І ведаеце, штосьці ў гэтым ёсць. Дзялюся кароткім відэа, як прайшоў наш дзень.
Можа яно ўзрушыць кагосьці стаць татам.
Відэа 4 хвіліны
Учора ўвечары, Люба сабрала Ксюшын заплечнік з поўнай упэўненасцю, што заўтра пойдзе ў школу. Прачнулася амаль першая, запатрабавала апранацца, напяліла заплечнік і пайшла з Ксюшай сядаць у машыну, прыехала ў школу павіталася з дырэктаркай. І пайшла назад у машыну. Зноў не прынялі. Алеж абяцалі хутка ўзяць.
А потым я вытаргаваў у Любы прагулку у туманным лесе за йогурт.
А потым яшчэ вытаргаваў залезці ў сматравы домік.
Яна была першай, хто прыйшла і паднялася ў месца якое мне так дорага.
Абдымаю цябе любімая дачушка, дзякуй та за давер і лагодны характар.
