Пару тыдняў таму была вельмі прыгожая зіма. Мы тады хадзілі і спрабавалі яе на смак. І Ксюша аднекуль прынесла і дала мне жуйку Турба. Я знайшоў яе ў кішэні і нібы вярнуўся ў дзяцінства. Той самы смак! Гэта было чароўна. А зараз снегу нідзе не знойдзеш, таму сей і змантаваў відос на 2 хвілінкі. Добрага ўсім…
Шчыльны маленькі пакой без вентыляцыі, дыхаю і не магу надыхацца. З кожным удыхам, паветра ўсе менш, галава баліць, віскі сціскаюцца. Хочацца дыхаць, хочацца жыць! Распахнуць бы дзверы і вырвацца на волю. Раскінуць рукі і ўдыхнуць на поўныя грудзі. Надыхацца ў волю! І жыць, жыць, ЖЫЦЬ! Алеж як я аказаўся ў такім пакойчыку з такімі шчыльнымі сценамі? Я сам яго збудаваў! Будучы маленькім і неабароненым, я вазводзіў сцяну за сцяной. Гэтыя сцены, рабілі маё жыццё бяспечней. Я нават не заўважыў таго моманту, калі трэба было спыніцца. Працягваў будаваць, закладваць кожную маленечкую дзірачку. Я быў усё больш і больш абароненым! Алеж вось і рухацца цяжка, і няма чым дыхаць, а я працягваю закладваць шчылінкі праз якія прабіваецца свежае паветра. Тое што абараняла мяне раней, сёння робіцца для мяне асноўнай небяспекай. Прыйшоў час рушыць старыя сцены, выходзіць з сваіх сціскаючых поглядаў і пазіцый. Прыйшоў час жыць! Жыць менш абаронена, менш напаказ, менш прыстойна і адабральна. Час Жыць пасярод небяспекі. Алеж жыць на поўныя грудзі. Свежага паветра ў кожны затхлы дом чалавечай…
Моўчкі чытаў Б'юдженталя, стрымліваючы эмацыйную лаянку якая перапаўняла мяне, бо мне было вельмі шкада кліентку Б'юдженталя, падаецца яе гісторыя паўтараецца ў жыцці вялікай колькасці людзей. Я ў канцы нататкі прывяду тэкст з кнігі, які мяне так трыгернуў. А зараз паглыблюся ў свае ўспаміны. Недзе 11 год таму, мне адкрылася адна "жудасная праўда" пра самога сябе. Гэтая, праўда гучала так: "Мне заўсёды было напляваць на іншых людзей, мяне цікавіў толькі я сам. І тое як я выглядаю". Было больна, невыносна, руйнуючы, сорамна. Што мяне прывяло да такой высновы пра самога сябе? Нейкае рэзкае разуменне таго, што мне было важна ў розных узнікаючых сітуацыях. Чамусьці адразу ўзгадаваліся спартыўныя спаборніцтвы. Валейбольныя і футбольныя матчы ў якіх я ўдзельнічаў. Калі спаборніцтвы былі больш менш адказныя, то мяне трыгерыла толькі адно пытанне. "Я НЕ ХАЧУ БЫЦЬ ВІНАТЫМ У ПАРАЗЕ КАМАНДЫ!" - адзіная думка, якая была галоўней за ўсе астатнія. Мне было ўсё роўна, выйграем мы ці прайграем. Уся мая ўвага была сканцэнтравана на тым, каб я не зрабіў тую ракавую памылку, ці серыю памылак з-за якіх мы прайграем. І шмат у якіх іншых адносінах, дзеяннях, праектах, навучанні і працы мяне клапаціла перш за ўсё гэта. З-за страха перад віной, я навучыўся майстэрскі будаваць апраўданні. Выбудоўваць шляхі аргументацыі, пераварочвання сітуацыі і пралікаў, як можна выправіць ці кампенсаваць сітуацыю. У безвыходных сітуацыях, дзе мне не прабачалі і я не мог скінуць віну, я пачынаў нападаць. Я патрабаваў прабачэння! Яшчэ не так даўно, я сам сабе прамаўляў: "Самае жудаснае, што са мной можа здарыцца. Гэта калі я буду вінаваты, не змагу яе выправіць і мне не прабачаць ніколі!". Нейкі краевугольны камень, вакол якога варочалася (а можа і зараз крыху варочаецца) маё жыццё. Сорамна канешне прызнавацца, што ставячы віну на першае месца, усё астатняе блукалася на фоне і мала ўплывала на мяне. Я станавіўся бессардэчным да пакут людзей (блізкіх і далёкіх), рознымі шляхамі губляў чалавечнасць і адэкватнасць. Вось я думаў, што ўсё гэта эгаізм. Алеж калі прыглядзецца, то збольшага, гэта нездаровыя ўзаемаадносіны з віной і яе ўсёпаглынальнай моцай. А зараз некаторыя радкі з кнігі "Навука быць жывым" - - - — М-м-м. Да, думаю, да. Это бессмысленно, я понимаю. Но в ту минуту это было именно так — как будто вы был моей матерью. И разозлились бы на меня, если бы я не была внимательна. Это глупо, я знаю... — И все же это было именно так, не правда ли? — О, да! Она становилась такой холодной, когда я не слушала. — Холодной? — Очень холодной, а потом говорила, что, очевидно, у меня есть более важные вещи, о которых я должна подумать, и что она не будет беспокоить меня своими разговорами. О, я чувствовала себя так ужасно. Мать так заботилась обо мне, а я не слушала. Я всегда была так рассеянна. Я не знаю, что со мной. — Что происходило после того, как она говорила, что больше не будет беспокоить вас своими разговорами? — Мать вообще переставала со мной разговаривать. — Вообще? — Да. Иногда целыми днями. Пока я не начинала плакать и умолять ее простить меня и обещала больше не отвлекаться и слушать очень внимательно. Так я впервые познакомился с угрюмой, холодной, отстраненной матерью Дженнифер, которая всегда обещала близость только в том случае, если Дженнифер будет достаточно хорошей, но которая никогда не могла снизойти до маленькой девочки, тоскующей по…
Тое што і заўсёды, алеж па іншаму. Дзеці толькі аб тым і марылі, каб застацца на цэлы дзень з бабушкай Лінай. А мы аб такім нават і не марылі. І вось гэты дзень настаў. Калі такое здараецца раз на 3 гады, то напружана думаеш, як бы так незвычайна правесці дзень удваіх. Куды б так паехаць? Штоб такое пабачыць? Алеж па перыметру мы ўсё аб'ездзілі, а згубіць палову дня толькі на дарогу, такое сабе. Зрабілі эксперымент. Паехалі блізка, у месцы дзе ўжо сто разоў былі. Алеж! Алеж, мы заўсёды былі там з дзецьмі! А як гэта, пабываць там без дзяцей? У дваіх? Гэта неверагодна. Гэта зусім іншы досвед! Можна было доўга размаўляць у цішыні, спрабаваць цікавыя стравы, гуляць за ручку не спяшаючыся, прымаць рашэнні на хаду. Нават у бібліятэку дзіцячую схадзілі, і ўклаліся ў хвілін 10. У кафейні дэсэрцікі з кавай, каб не заснуць у кінатэатры. Праглядзелі 30 хвілін анонсаў усіх новых фільмаў і рэкламы электракараў знакамітых брэндаў. Думалі, што фільм так і не пачнецца. Алеж ён пачаўся. У Польшчы класна, што часамі фільмы ідуць з ангельскай агучкай і польскімі субцітрамі. На схеме месца было намалявана як 2х месная канапа, а ў рэале проста дэмантаж перагародкамі паміж двума крэсламі. Хаця я прыдзіраюся. Было камфортна і файна. Паглядзелі, паабдымаліся. Пабоўталіся па тарговельнаму цэнтру (нават без дзяцей справа не самая прыемная). І ўжо на нач глядзя паехалі да дому. Алеж не дамой, а ў басейн. Гэтаж кайф, басейн без дзяцей! Ну і з дзецьмі класна, алеж зусім інакш. І вось мы прыперліся.... Задаволеныя, стомленыя і закаханыя як і 10 гадоў таму, толькі па іншаму. Бо і самі мы змяніліся за гэты час. Бо і зараз мы зноў і зноў пазнаем адзін аднаго, не перастаючы…
Мы ідзем за ручку, дзелімся падзеямі дня, нашымі пачуццямі і адкрыццямі. Назіраем за тым, што адбываецца зараз. Цёпла і кранальна. Радасна і падтрымліваючы. У тым ліку, гэта шлях адкрыццяў і здзіўленняў. Шлях суму і суперажыванняў, турбот і страхаў. Гэты шлях…
Да сваіх 35 год я дакладна ведаў як менавіта трэба жыць кожнаму чалавеку на зямлі. Можна было да мяне прыйсці, і я б патлумачыў як правільна і што рабіць. За гэты час, такая звычка ўва мне добра закасцянела. Таму зараз, ой як цяжка мне быць новым чалавекам. Чалавекам, які лічыць, што кожны павінен жыць сваё жыццё, а не грэбаць усіх да нейкіх універсальных правілаў. Звычайна цяжка бывае два разы за раз. Вось насупраць мяне разумны чалавек, які жыве сваё жыццё, алеж сутыкаецца з цяжкасцямі. Падчас размовы ўва мне ўзнікае жаданне штосьці параіць. Я пакутую стрымліваючы гэтае жаданне. У нейкі момант мае сілы адступаюць, і я пачынаю страляць парадамі. А потым, калі размова скончылася, у мяне пакуты ад таго, што я ў чарговы раз не стрымаўся. І сваімі парадамі, нібы адняў у чалавека права жыць сваё жыццё. Так і жывем. Алеж дабро…
Сёння я хачу напісаць, пра свае ўчорашнія падзеі. Я такі вырашыў даглядзець гэты нашумеўшы серыял. Які адгукнуўся ў мяне вялікім болем, зруйнаванасцю і пустэчай. Стан вельмі падобны, да падзей 20 і 22 года, калі чытаеш навіны. Унутры цябе ўтвараецца, вялікая дзіра, і ў гэтую дзіру зацягваецца ўсё, а сам ты ператвараешся ў зомбі які амаль не можа адчуваць. Адзінае, што хочацца, зажраць - запіць - заліць гэтую дзіру, хоць чым-небудзь. Ежы я натаптаў шмат, алеж гэта не дапамагала. А вось прагулка з Дашай па вячэрняму гораду, сапраўды загаіла рану. Адчуўся спакой, радасць у тым моманце, дзе я зараз ёсць. Боль свету не зацягнула і не паглынула мяне, я змог выбрацца з яе. Калі наша прагулка скончвалася, я вельмі яўна адчуў тую ціхую радасць ад таго што жыву, ад таго, што зараз адбываецца, ад таго, што каля мяне Даша. Потым, мы вярнуліся да-дому. Тое-сеё парабілі, і я вырашыў даглядзець. І зноў стварылася дзірка, і было балюча і невыносна. Даша, ужо была ў ложку, а спаць у такім стане я не хацеў. Я ціхенька апрануўся і пайшоў на вуліцу. Пайшоў шукаць, дрэва якое я мог бы абняць. Гэта не такое дрэва, якое я абдымаю ў лесе, не сасна. А звычайная раскідзістая яблыня. Яе і не абдымеш нават, а хутчэй так, прыціснешся тварам да ягой галінкі. Адчуеш, у гэтым дрэве нейкую апору, жыццё і непахіснасць. Потым я размінаў застылы льда-снег у руках. Потым падышоў да ялінкі і пагрыз трохі іголкі, каб адчуць іх смак і пах. Усё гэта цудоўна на мяне паўздзейнічала. Я вярнуўся да дому, з адчуваннем, што жыццё працягваецца. І я ў гэтым жыцці, працягваю жыць. Калі хто пачувае сябе дрэнна, пайдзіце абдыміце дрэва. Прытуліцеся да яго, замрыце, не спяшайцеся, Няхай ваша жыццё вернецца да…
Колькі часу таму, слова Трансцэндэнтнасць для мяне нічога не значыла. Алеж за апошнія тыдні, я вымаўляю яго па некалькі разоў на дзень. Я выкарыстоўваю гэты тэрмін, каб апісаць свой досвед пражывання моманту, сітуацыі ці ўзаемаадносін. Гэта для мяне, пра тое, каб у гэты момант забыць сябе. Каб усю сваю ўвагу, захапленне, любоў перадаць іншаму чалавеку, моманту, з'яве ці аб'екту. Гэта пра тое, каб знайсці, штосьці прыгожым. І пагрузіцца ў любаванне. Мне ўсё роўна ў гэты момант хто я такі, як я выглядаю, ці што са мной адбываецца. Я зрабіў крок ад сябе, крок да чагосьці іншага. І знайшоў гэта неверагодным. Мне ўвогуле ў гэтым момант нічога больш і не патрэбна. Гэта як знайсці нейкую палявую кветку і ўдыхнуць яе арамат, і адчуць гэта ПРЫГАЖЭЙШЫМ! Гэта можна адчуць і ў касцюме тройке, і ў брудных анучах, і ў суме і ў радасці. Хто і як мы выглядаем у гэты момант, не мае ніякага значэння! Хацеў бы перайсці да тэмы Трансцэндэнтнасць у сяброўстве. І дапоўніць свой тэкст словамі Клайва Льюіса з кнігі "Любоў" (раздел пра Сяброўства). У ім я бачу словы пра сяброўства, якое ўзнікае, калі мы забываемся на сябе і на само сяброўства. Мы занятым нечым іншым, і толькі гэта нас зацікаўлівае і аб'ядноўваем. А вось і ўрыўкі з тэксту: - "Чалавек, які разумее, як і мы, што нейкае пытанне важнае, можа стаць нам сябрам, нават калі ён інакш адкажа на яго. Вось чаму кранальныя людзі, якія жадаюць "завесці сяброў", іх ніколі не завядуць. Сяброўства магчымае толькі тады, калі нам нешта важней сяброўства. Калі чалавек адкажа на тое пытанне: "Ды пляваў я на ісціну! Мне сябар патрэбен", ён можа дамагчыся толькі прывязанасці. Тут "не аб чым сябраваць", а сяброўства заўсёды "пра што-то", хоць бы гэта было даміно або цікавасць да белых мышэй." і яшчэ - "Справы сяброў нас не цікавяць. У адрозненне ад закаханасці сяброўства не дапытлівае. Мы заводзім сябра, не ведаючы, ці жанаты ён і дзе ён служыць. Усё гэта - дробязь перад галоўным: ён бачыць тую ж ісціну. Сярод сапраўдных сяброў чалавек уяўляе толькі сябе самога. Нікому не важныя ні прафесія яго, ні сям'я, ні прыбытак, ні нацыянальнасць. Канешне, часцей за ўсё гэта ведаюць, але выпадкова. Сябры - як цары. Так сустракаюцца ўладары незалежных краін у нейкай нейтральнай краіне. Сяброўства па прыродзе сваёй не цікавіцца ні нашым целам, ні ўсім тым "пашыраным целам", якое складаецца з родных, мінулага, службы, сувязяў. Па-за сяброўскім колам мы не толькі Пётр ці Ганна, але і муж ці жонка, брат ці сястра, начальнік, падначалены, саслужывец. Сярод сяброў усё інакш. Закаханасць агаляе цела, сяброўства - самую асобу. Гэтымі абумоўлена дзівосная безадказнасць сяброўства. Я не павінен быць чыім-небудзь сябрам, і ніхто не павінен быць маім. Сяброўства бескарыснае і не патрэбнае, як філасофія, як мастацтва, як тварны свет, які Бог не абавязаны быў тварыць. Сяброўства не патрэбна жыццю; яна - з тых рэчаў, без якіх не патрэбна…
"Там дзе двое ці трое..... " Памятаеце такія словы Хрыста? Здаецца, што ўспрымаюцца яны - чым болей, тым лепш. Алеж мне падаецца, што менавіта там дзе двое ці трое. Чым больш людзей, тым менш дыялогу. І важным для мяне зараз будзе не колькасць, а наколькі часта Хрыстос можа быць там дзе нас двое ці трое. Усе гэтыя разважанні пра мой унутраны канфлікт. З аднаго боку, я шукаю больш глыбокіх стасункаў там дзе двое. А з іншага, час ад часу высоўваецца мінулы "Косця бізнесмен", які крычыць: БОЛЬШ, ЭФФЕКТЫЎНЕЙ, ГЛАБАЛЬНЕЙ! Крычыць у вуха, падштурхоўвае мяне да дзеянняў і хаваецца. Падзі яго схапі, заўсёды будзе мець адгаворкі чаму яму так трэба. Можа яно сапраўды калі і трэба думаць глабальна. Алеж базавы недавер да гэтага голасу Глабальнасці, я лічу вельмі здаровай з'явай. Як ніяк у глабальнасці і масах можна згубіць чалавека. Можна згубіць, там дзе двое ці…
Сёння прачнуўся ў два ночы. Снілася школа. У сне мяне вельмі турбавала, што не магу ўзгадаць сваіх аднакласнікаў. Таму калі прачнуўся ноччу, заняўся актыўна ўсіх узгадваць. Як вы там, як склаўся ваш лёс? Узагадаўся мой лепшы сябр першага класа, Сяргей. Я з нейкай дзіўнасцю зразумеў, што часта быў у яго ў гасцях. Узгадваю як было мне прыемна з ім сябраваць. Сяргей цёплым, добры, чалавечны. Як зараз, бачу той пакой у якім стаяла прыстаўка ў якую мы гралі. Як стаяла ў тым пакоі мэбля. Як абаронена і ўтульна я сябе там адчуваў. Намагаюся каб адчуць пахі, неатрымоўваецца. У памяці толькі агульная атмасфера, і дарога ад майго дома, да дома Сяргея. Пра што мы марылі тады? Пра што размаўлялі? Цяжка ўзгадаць. Здаецца, мы бавілі разам час і не задаваліся глыбокімі пытаннямі. - - - А вось бліжэй да вечара. Накаціла мне такі паглядзець адну серыю сумнага серыяла. Добра, што ў нас была не Казань, да і часы напэўна трохі не тыя. Алеж, які боль. Ад усяго гэтага. Разуменне што не толькі вайна, алеж і гэта ўсё рэальнасць. Да і ўвогуле колькі болю па міру раскідана, няшчасныя добрыя людзі крыўдзяць добрых людзей. І праз гэта становяцца злымі і нячулымі. Узгадаліся трохі школьныя часы. Узгадаліся клеевыя наркаманы. Парушаныя лёсы маіх аднагодак. Як па мне, то жаданне прыняцця і абароненасці талкала ў 90-я так шмат маладых людзей па шляху страху і гвалту. Ультрасы, районы. Каб спыніць гвалт, трэба спыніць страх. Алеж усё павязана.... Вось такі дзень успамінаў. Даша паехала ў Парыж, у камандзіроўку. Мы з дзецьмі будзем тыдзень збіраць…
Унутраны свет чалавека ствараецца ў той момант, калі ён разумее, што можа казаць няпраўду. Гэта значыць, што ты можаш схаваць сваё ўнутранае для самога сябе, што ў цябе ёсць інструменты і магчымасць казаць толькі тое, што лічыш правільным у той ці іншай сітуацыі. І вось яшчэ прачытаў: "Для псіхааналізу наўмысная хлусня нічым не горш, чым праўдзівыя словы: хлусня выказвае праўду нашага жадання". Алеж давайце пойдзем далей. Падумаем пра пачуцці. Пра тую праўду, якая датычыцца сваіх пачуццяў. З пачуццямі ў нас не ўсё так проста як з інфармацыяй. Бывае, у нас ёсць унутраныя забароны ці сорам за тое што мы адчуваем тое ці іншае. Самыя простыя прыклады: гнеў, страх, агіда, сум. Бываюць гендарныя забабоны, на слёзы для мужчын напрыклад. Вось тут, можа пачынацца наша хлусня як самім сабе, так і спробы падману іншых людзей. Алеж падманваць мы ўмеем толькі інфармацыяй, ну ці нацягнутай да вушэй усмешкай. Такое сабе, асабліва калі казаць пра блізкіх людзей. А зараз некалькі напаўпраўдзівых пастановак: 1. Вы сядзіце дома і чытаеце кнігу. У дзверы заходзіць ваш блізкі і дарагі чалавек. Алеж паводзіць сябе ён неяк странна. Трохі напружаны, маўчанне і пагружэнне ўнутар сябе змяняецца актыўнай гаворкай пра штосьці адстранённае. Нацянутая ўсмешка зходзіць з твару, як толькі чалавек думае, што вы на яго не глядзіце. Вы ўжо ўвогуле і не запытваеце ў яго: "Што здарылася?" Бо ведаеце якім будзе адказ: "Нічога! Усё добра! Я нешта прытаміўся". Цяжка сказаць, што адбываецца зараз унутры вас, і ці можаце вы выказаць той жах і рой думак які ўзбаламуціўся ў вашай галаве. У галаве можа праслізнуць усё, што заўгодна. Ад таго, што хтосьці хварэе смярцельнай хваробай, да таго, што вашыя асабістыя ўзаемаадносіны з чалавекам проста страціліся. Што гэтаму чалавеку, невыносна з вамі. І ён толькі грае зацікаўленага, хаця на самой справе ён пакутуе кожны раз калі з вамі сутыкаецца. Ну і ў галаву можа пракрасціся думка, што вы ва ўсім гэтым вінаваты. -> А на самой справе ваш любімы чалавек проста нехацеў засмучаць сваю жонку/мужа і распавядаць яму/ёй пра свае праблемы на працы, ну навошта турбаваць. Чалавек гэты лічыцць, што так праяўляе любоў, пражываючы ўсё ўнутры сябе і не турбуючы сваіх блізкіх. 2. Ці зойдзем з іншага боку. Вось вы чалавек на якога гадзіну таму накрычалі, адчыталі і ўнізілі перад калектывам. Вы зруйнаваны, вам цяжка і вы злуяцесе (алеж хаваеце, можа і ад самога сябе таксама). Ідзеце паціху дадому. Заходзіце. Там вашыя дзеці скочуць і радуюцца. Алеж панараскідвалі ўсяго на падлозе. Вы ім кажаце, прыбярыце цацкі! А дзеці не рэагуюць. І вось адбываецца выбух: ор, абвінавачванні, прэтэнзіі, хапанне за рукі, пагрозы. Вы ўсё раскладваеце ім падрабязна: Я справядліва скарджуся, бо вы дзеці ніколі не слухаецеся! Бо вы дзеці, усё раскідваеце! Бо я гэтага цярпець не магу! Алеж нейкую праўду пра свой стан вы ўтойваеце. Не кажаце пра гэтыя траблы на працы, пра тое што вас пакрыўдзілі і г.д. Думаеце, ну навошта дзецям ведаць пра мае праблемы. -> Можна радавацца, дзеці сапраўды зразумеюць, што кінуць на падлогу цацку і не паслухаць вас з першага разу - смерты грэх. Адчуюць сваю віну ў поўнай меры. Бо вось вы звычайна добры, а зза цацкі проста зглузду з'ехалі. І ўсё зза маленькіх дзетак якія так вас гэтым абразілі. Нейкія траўматычныя гісторыі. Вось іх лепш пражываць з праўдай на вуснах. Праўду перад сабой, праўду перад іншымі. Я выказванні вам ў дапамогу! Дарагія дзеці, я зараз на вас ару, таму што мяне вельмі пакрыўдзілі на працы. І хоць вам дастаецца, алеж вы па сапраўды так моцна не вінаватыя. Проста мне вельмі больна, проста мне вельмі страшна. І проста вы мне зараз трапілі пад руку. Таму беражыцеся, але ведайце, не вы вінаватыя ў маім стане. Ну і для мужа / жонкі таксама такія шчырыя словы якія кажуць пра тое, што з вамі адбываецца будуць сапраўдным алеем які захавае адносіны і любоў. Будзе шчырыя ў сваіх пачуццях, будзе шчырыя ў тым каб распавядаць пра іх блізкім…
І зноўжа з кніжкі "Навука быць жывым" Джеймса Б'юдженталя: Я з'яўляюся жывым толькі ў працэсе майго быцьця. Я не магу знайсці сваё быццё ў тым, што раблю, чаго дамагаюся, якія тытулы я маю, у тым, што іншыя думаюць і гавораць пра мяне. Я па-сапраўднаму існую толькі ў моманты ўсведамлення, перажывання, выбару і дзеяння. Таму я не магу ўбачыць сваё быццё, бо я і ёсць бачанне і ўсё, што я бачу, не можа быць мною. Я - бачанне, рух,…
Не магу не падзяліцца, гэтым урыўкам з кнігі "Навука быць жывым" Джеймса Б'юдженталя Прыводзіцца адзін з момантаў тэрапіі Ларэнса - супер мега эффектыўнага Бізнэсоўца, якога пачало турбаваць пачуццё страху свайго ўласнага не існавання. Сітуацыя якую я прывяду, была пераломнай для яго выздараўлення. Гэта так падобна, на тыя моманты, калі я дазволіў сабе праяўляць гнеў і разбіваў дзіцячыя цацкі аб падлогу.... прям вельмі адгукнулася. — Ты по-прежнему очень рассудителен, но настолько отделен от того, что происходит у тебя внутри, что я не верю, что ты в самом деле открыт для большей эмоциональной вовлеченности. — Да, возможно. Ну, посмотрим... — Опять молчание. Я мог почувствовать каждый незначительный поворот в нем по направлению к большей внутренней открытости. — Главное, я осознаю: какое-то отдаленное напряжение, как будто приближение грозы на горизонте. Я боюсь ее — так же, как боялся своих страхов. Ну и ну! Я и не знал об этом. Да, это такое же зловещее предчувствие. — Пауза. — Я и правда научился бояться того, что происходит внутри меня, да? Я чувствую, словно что- то однажды появится оттуда и разрушит меня. Сначала страх небытия, теперь гнев, который хочет уничтожить все вокруг. Хм-м. Джим, я действительно чувствую, что он растет во мне сейчас, и я вовсе не уверен, что хочу рискнуть дать ему волю. — Он так силен, что ты не знаешь, сможешь ли ты управлять собой, верно? — Я чувствовал, как легкие изменения в атмосфере, все перемены во внутреннем переживании Ларри. Я наблюдал легкое напряжение его мышц, когда он более неподвижно сидел на кушетке, и изменение его дыхания, которое стало короче и несколько чаще. Возможно, я заметил и другие сигналы. Он снова поправлял наволочку на подушке, тщательно расправляя ее и с особой точностью пригоняя друг к другу уголки. — Я в смятении. — Звук застрял в горле. — Очевидно, тебе необходимо это смятение, — настаивал я. — Возможно. Я не в состоянии сейчас думать особенно ясно. — Было бы слишком страшно позволить себе узнать правду о том, что происходит внутри тебя. — Да, я знаю, что близок к панике, страшной панике. — Ты в смятении, потому что не хочешь испытывать страх. — Я чувствую, что должен сдерживать его, должен. — Очень важно каким-то образом сдерживать это чувство. — Да, думаю, да. — Его голос изменился. Он начал отдаляться от ощущения напряжения, к которому подошел так близко. Его руки снова занялись подушкой. — Теперь ты отступаешь назад и приводишь все в порядок. Совсем как с подушкой, которую оберегаешь, и следишь, чтобы мебель выглядела аккуратно. — Не знаю, почему я сказал «мебель» именно в тот момент; это могло каким-то образом прийти из бессознательного Ларри. Но как бы то ни было, слово проскочило искрой в пороховом погребе. — К черту мебель! — вскричал Ларри и внезапно запустил подушкой в противоположную стену с такой силой, что оттуда упала картина. Он вскочил на ноги с перекошенным лицом, из глаз брызнули слезы, а с языка срывались нечленораздельные звуки. — Вечно эта идиотская мебель! К дьяволу! И машина! И газон! К дьяволу все! — Он гневно потрясал руками в воздухе. Затем упал на кушетку и начал яростно колотить по ней кулаками, но она оказалась мягкой, слишком несерьезным противником. Я вздрогнул, когда он взорвался, и на мгновение испугался, когда подушка полетела в стену и сбила картину. Однако теперь я испытывал приятное возбуждение. И в то же время у меня оставалась чисто животная тревога, сдерживаемая готовность к бегству. Тщетность битья по подушке и кушетке раздражала меня, поскольку грозила сорвать все, что Ларри сейчас отыгрывал. Импульсивно я подвинул к нему стул с твердым сиденьем. «Ударь по нему!» — сказал я. Его кулак описал широкую дугу и опустился прямо на сиденье стула. Раздался громкий солидный удар, но я мог предположить, что досталось не только стулу. Казалось, это понравилось Ларри. Он быстро стал колотить по сиденью обоими кулаками. — Вечно это «Следи за мебелью, Ларри, мальчик мой. Будь осторожен с деревянными изделиями». Вечно! Вечно! Вечно! — Немного запыхавшись, он остановился и взглянул на меня с искрой наслаждения в глазах. — Джим, вы очень привязаны к этому стулу? — Не особенно, Ларри. Не заботься об этом. — О, я собираюсь как следует о нем позаботиться. н встал, взял стул за спинку, поднял его над головой и с силой стукнул им об пол, тщательно рассчитав угол, чтобы сломать задние ножки. Стул затрещал и что-то в нем сломалось, но ножки выдержали. Ларри снова поднял стул и ударил его еще раз с большей силой. На этот раз треск был победным, и когда он поднял стул в третий раз, ножка отвалилась. Еще три восхитительных удара потребовалось, чтобы сломать другую ножку. Затем с помощью другой серии ударов были ампутированы передние ножки. К этому времени Ларри был поглощен своей задачей с напряжением и концентрацией истинного труженика. Я был восхищен вырвавшейся яростью и энергией и тем, как Ларри нашел выход своему гневу. Я еще раз убедился, что, доверяя чувственному осознанию человека, я должен быть полностью открыт ему. Если я могу довериться ему, он выберет свой собственный — подходящий и эффективный маршрут. Гнев Ларри должен был выйти наружу. Когда я продемонстрировал, что понимаю, как он разгневан, и верю в его способность управлять своими эмоциями, он нашел способ — пусть и насильственный — позволить своей страсти проявиться. Потеря стула — ерунда по сравнению с потерянными годами жизни Ларри. Теперь он педантично наносил по стулу мощные удары ногами, чтобы сломать спинку стула, разорвать сиденье и разломать его на мелкие кусочки. Он испытывал титаническое напряжение, при этом приносящее ему огромное внутреннее удовлетворение. Отрывая пластиковую обивку от спинки с сочным богатым звуком, он взглянул на меня: — Знаете, почему я не поехал в этот чертов лагерь? — Он усмехнулся. В его усмешке было что-то свирепое. — Почему, Ларри? — Потому что я сломал диван в гостиной, когда устроил потасовку с другом, и вынужден был остаться дома и работать все лето, чтобы раздобыть денег на его замену! Чертов диван! — Он рвал и кромсал остатки стула на более мелкие кусочки. — А потом, когда я проработал все лето, они не взяли деньги, а сказали мне положить их на мой счет в пользу колледжа! Они и так собирались заменить диван! Черт бы их побрал! — Он почти плакал теперь. Я ждал. Ларри нашел свой собственный способ проработать старую обиду; я верил, что он продолжит это. Я на минуту спросил себя, что думают люди в кабинетах этажом ниже о грохоте и треске, который раздается сверху. Я надеялся, что они не сильно обеспокоены, но эта моя забота была скорее поверхностной, чем глубокой. Возможно, мое скрытое убеждение в своей правоте позволяло мне рассматривать собственную работу как более важную, чем их. Между тем Ларри энергично рвал пластиковую обивку стула на мелкие кусочки. Он засмеялся и сломал последнюю оставшуюся ножку стула. Внезапно мы оба поняли, что оргия разрушения закончилась. Ларри отобрал самые большие куски дерева, которые остались, и передал их мне с ритуальными почестями. — Вот, доктор, охотничьи трофеи! — Затем он повернулся, собрал обломки стула и выбросил их в мусорную корзину. Он усмехнулся, сделав жест большим пальцем, означающий, что все в порядке, и вышел. Я был истощен и на двадцать минут опоздал на следующую встречу. Разрушение стула само по себе бессмысленно. Этот акт был древним ритуалом, первобытной драмой возрождения, бунтом против вещей и бытия, ориентированного на вещи, и бытия вещью. Акт разрушения стула утвердил Манифестом Ларри, что он больше не вещь, а живое существо со своей жизненной энергией. Очень удачно, что Лоренс получил новое имя, отмечающее его новое рождение, —…
З апошняй тэкставай нататкі прайшло больш за 2 тыдні. Гэта быў няпросты час. Даша з'язджала. Я не пісаў рэфлексію ўвечары. Гэтыя а можа яшчэ якія абставіны выліліся ў тое, што я згубіў магчымасць чуць іншых людзей. Чуць іх болі і патрэбы. Я быў вельмі засяроджаны на пражыванні сваіх эмацыйных станаў, якія не мелі выхаду і бурлілі ўва мне. Атрымоўваецца, што прыходзячы да мяне за падтрымкай у гэты час, вы маглі сутыкнуцца з тым, што я вас не чуў. Хутка закіпаў і пачынаў нястрымана распавядаць пра сябе. Пра маё жыццё, мае турботы і перажыванні, выгаворваўся ва ўсю. Вы праходзілі да мяне за падтрымкай, а я цягнуў коўдру на сябе. Зараз узгадалася гэтае добрае правіла, што на кожных 2 сесіі пачатковага тэрапеўта, патрэбна 1 сесія для яго самога каб усё пражыць і прагаварыць. Вось раней, я да гэтага правіла сур'ёзна не ставіўся. Зараз буду сур'ёзней падыходзіць да свайго ўласнага стану, да сваіх уласных перажыванняў. Яшчэ я плакаў на мінулым тыдні. Было больна і крыўдна. Алеж гэта дробязі. Мая мэта стаць больш адчувальным, вяртаць да сябе сваю дзіцячую ўспрымальнасць і вастрыню пачуццяў, паціху рухаецца наперад. Я рады. Ужо я не саромеюся сваіх слёз, як гэта было ў юнацтве. Яны мне не перашкаджаюць і я іх не пазбягаю. Гэтыя слёзы, гэта крок на перад да сапраўды глыбокіх і тонкіх узаемаадносін, дзе ўжо не патрэбныя тыя абароны, тыя непранікальныя сцены. Ааа, яшчэ Ваня ў госці прыязджаў! Было цёпла. Нажаль у каяке яго не пакатаў, і па лесу мала…
А вось ведаеце, я пайшоў у лес. І проста ішоў. А потым проста абняў дрэва. А потым мае ўспаміны вярнулі мяне ў дзяцінства і поўны асалоды зрабіў сняжок, кідануў яго ў дрэва, а потым яшчэ адзін, і яшчэ. І вось не трапіў ні разу. Супакоіўся і пайшоў трасці галінку ялінкі каб снег пасыпаўся. А потым яшчэ раз абняў дрэва. І на заканчэнне разбіў гурбу снегу. Мне вельмі спадабалася. Адна гадзіна ў лесе, а столькі цяплыні. Столькі простага і…
Шмат, шмат розных падзей. Алеж я падзялюся з вамі сваёй вандроўкай на каяку пад снегам. Калі ў вас ёсць пытанні, задавайце. З радасцю падзялюся…
У працяг публікацыі пра Гуртоўню Сёння зноў быў у Гуртоўні. Набываў гародніну. Падзяліўся з прадаўцом сваімі пачуццямі адносна гэтага месца, як мне тут добра і душэўна. Пасля гэтага абняліся 😏. Сеў у машыну, сфоткаў гуртоўню звонку, і…
Эрых Фром прасочвае шлях, якім мы губляем вастрыню ўнутранага пачуцця: Акрамя таго, ужо на ранняй стадыі выхавання дзіцяці вучаць праяўляць пачуцці, якія зусім не з'яўляюцца яго пачуццямі. Яго вучаць любіць людзей (абавязкова ўсіх), быць некрытычна прыязным, усміхацца і г. д. Калі ў працэсе выхавання ў дзяцінстве чалавек „зламаны“ не да канца, то пасля ціск соцыўма, як правіла, завяршае справу. Калі вы не ўсміхаецеся, пра вас кажуць, што вы "не вельмі прыемны чалавек", а вы павінны быць дастаткова прыемным, каб прадаць свае паслугі ў якасці афіцыянта, прадаўца ці лекара. Толькі той, хто знаходзіцца на самым версе сацыяльнай піраміды, і той, хто ў самым нізе яе - хто прадае толькі сваю фізічную працу, - можа дазволіць сабе быць не асабліва "прыемнымі". Прыязнасць, весялосць і ўсе іншыя пачуцці, якія выяўляюцца ва ўсмешцы, становяцца аўтаматычным адказам; іх уключаюць і выключаюць, як электрычную…